نېفىت باھاسىنىڭ تۆۋەنلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغان سەۋەبلەر

چەت ئەل تاراتقۇلىرىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، قازاقىستان ئېنېرگىيە مىنىستىرلىقى بۇ دۆلەتنىڭ 5-ئايدا نېفىت مەھسۇلاتىنى كېمەيتىش پىلانى يوقلۇقىنى بىلدۈرگەن. قازاقىستان نېفىت مەھسۇلات مىقدارى چېكىنى داۋاملىق بۆسۈپ ئۆتكەچكە، نېفىت ئېكسپورت قىلغۇچى دۆلەت تەشكىلاتى ۋە ئۇنىڭ ئىتتىپاقداشلىرى ( OPEC+) نىڭ ئىچكى قىسمىدا جىددىي ۋەزىيەت پەيدا قىلغان. بۇ دۆلەت ئېنېرگىيە مىنىستىرلىقىنىڭ ئېيتىشىچە، ئوتتۇرا ئاسىيادىكى ئەڭ چوڭ نېفىت ئىشلەپچىقىرىش دۆلىتى بولۇش سۈپىتى بىلەن، قازاقىستاننىڭ 5-ئايدىكى خام نېفىت ۋە قېتىشما نېفىتنىڭ كۈندىلىك ئوتتۇرىچە مەھسۇلات مىقدارى 277 مىڭ توننا بولۇپ، 4-ئايدىكى بىلەن تەڭلەشكەن.
ئۆتكەن ئىككى ئايدا، نېفىت ئېكسپورت قىلغۇچى دۆلەتلەر تەشكىلاتى ۋە ئۇنىڭ ئىتتىپاقداشلىرى نېفىت مەھسۇلات مىقدارىنى زور دەرىجىدە ئاشۇرۇشقا بىردەك قوشۇلغان، بۇ تەدبىر سودىگەرلىرىنى ھەيران قالدۇرغان ھەم نېفىت باھاسىنىڭ تۆۋەنلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغان. بۇ ھەرىكەت ناھايىتى زور دەرىجىدە بۇ تەشكىلاتنىڭ باشلامچى دۆلىتى بولغان سەئۇدىنىڭ قازاقىستانغا ئوخشاش مەھسۇلات مىقدارى چېكىدىن داۋاملىق ئاشقان ئەزا دۆلەتلەرنى جازالاشنى ئۈمىد قىلغانلىقىدىن بولغان.
5-ئاينىڭ 3-كۈنىدىكى يېقىنقى بىر قېتىملىق يىغىندا، سەئۇدى ئاگاھلاندۇرۇپ مۇنداق دېگەن: ئەگەر بۇ تەشكىلاتنىڭ نورمىسىغا نۇقسان يەتكۈزگۈچىلەر بەلگىلىمىگە رىئايە قىلمىسا، سەئۇدى نېفىت مەھسۇلات مىقدارىنى يەنىمۇ ئاشۇرىدۇ.
قازاقىستان ئېنېرگىيە مىنىستىرلىقى سەيشەنبە كۈنى ئۆزىنىڭ OPEC+مەھسۇلاتنى كېمەيتىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشنى ئويلىشىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەن، لېكىن تېخىمۇ كۆپ تەپسىلات بىلەن تەمىنلىمىگەن.
OPEC+كېلىشىمگە ئاساسەن، قازاقىستاننىڭ بۇ ئايلىق خام نېفىت كۈندىلىك مەھسۇلات مىقدارى 1 مىليون 400 مىڭ تۇڭدىن سەل تۆۋەن بولۇشى كېرەك ئىكەن. پېڭ بو ئاگېنتلىقى ئېنېرگىيە مىنىستىرلىقىنىڭ سانلىق مەلۇماتى ۋە 7.33 توننا تۇڭنى سۇندۇرۇپ ھېسابلاش نىسبىتىنى ھېسابلاشقا ئاساسلانغاندا، قازاقىستاننىڭ 5-ئايلىق پىلاندىكى مەھسۇلات مىقدارى كۈنىگە تەخمىنەن 2 مىليون تۇڭ بولىدىكەن.
OPEC+باشقا ئەزا دۆلەتلەر بىلەن بولغان جىددىي مۇناسىۋەتتە، قازاقىستان ئىزچىل تۈردە چەت ئەل شىركەتلىرى تىجارەت قىلىۋاتقان دۆلەت ئىچىدىكى تۈرلەرگە نىسبەتەن، ئۇنىڭ ئىشلەپچىقىرىش تەدبىرىگە بولغان تەسىر كۈچى چەكلىك، دەپ چىڭ تۇرۇپ كەلگەن.
ئالدىنقى ھەپتە، چېفرون شىركىتىنىڭ باش ئىجرائىيە ئەمەلدارى مايك بوس تەھلىلچىگە مۇنداق دېگەن: بۇ شىركەت ھۆكۈمەتنىڭ كەڭ كۆلەملىك تېڭگىز نېفىت تۈرىنىڭ مەھسۇلات مىقدارىنى چەكلەش توغرىسىدىكى يوليورۇقىنى تاپشۇرۇپ ئالمىدى، بۇ تۈر قازاقىستاننىڭ يېقىنقى مەزگىلدىكى مەھسۇلات مىقدارىنىڭ تېز ئېشىشىدىكى ئاساسلىق سەۋەب.